ٻارن کي آن لائن محفوظ رکڻ ۾ والدين ۽ استاد ڪيئن مدد ڪري سگھن ٿا؟

محمد فاروق
اسلام زندگيءَ جو هڪ مڪمل دستور آهي. جنهن جا رهنما اصول نه صرف مسلمانن لاءِ پر پوري انسانيت لاءِ اهم مقام رکن ٿا. اسلام عريانيت ۽ بي حيائي جي سختيءَ سان ترديد ڪئي آهي، حياءَ کي ايمان جو حصو قرار ڏنو آهي. جديد دور ۾، ٽيڪنالاجي مثبت ۽ منفي ٻنهي اثرات سان اسان جي زندگي جو هڪ لازمي حصو بڻجي چڪو آهي. تنهنڪري اهو ذهن ۾ رکڻ تمام ضروري آهي ته پاڪستان ۾ 83 ملين انٽرنيٽ استعمال ڪندڙ آهن، جن مان اڪثريت نوجوانن جي آهي. اهي آن لائين نقصانڪار مواد سان لاڳاپيل خطرن جو شڪار ٿي سگهن ٿا، نه رڳو اهو پر اهي سماجي/غير اخلاقي مسئلن جو به شڪار ٿي سگهن ٿا ۽ بعد ۾ سنگين ڏوهن ۾ ملوث ٿي سگهن ٿا. اهو سفر جيڪو غير اخلاقي آن لائين مواد جي ڳولا سان شروع ٿئي ٿو ڪنهن به نوجوان کي غير قانوني سرگرمين ۽ خوفناڪ سائبر ڏوهن ۾ ملوث ڪري سگهي ٿو. اهو ئي سبب آهي جو اهڙن نوجوانن جو انگ وڌي رهيو آهي ۽ جيڪڏهن ان تي ضابطو نه آندو ويو ته ان جا اسان جي سماج تي وڏي پئماني تي خراب اثر پئجي سگهن ٿا. هن جديد ٽيڪنالاجي جي دور ۾، اسان نوجوانن ۽ ٻارن کي انٽرنيٽ/سوشل ميڊيا استعمال ڪرڻ کان محروم نٿا ڪري سگهون، پر انهن کي انهن جي آن لائين سرگرمين سان لاڳاپيل خطرن بابت رهنمائي ڪرڻ گهرجي. بهرحال، جنسي مواد ڳولڻ / ڏسڻ اسان جي نوجوانن کي منهن ڏيڻ لاء سڀ کان وڌيڪ خطرناڪ آن لائن خطرو ٿي سگهي ٿو. جنهن ڪري انهن کي آساني سان ٻين غير اخلاقي ڏوهن جي مرتکب ڪري سگهجي ٿو. خطري کي گهٽائڻ لاءِ، والدين لاءِ ضروري آهي ته هو پنهنجي ٻارن کي اهڙي آن لائين مواد جي خطرن بابت آگاهه ڪن ۽ رهنمائي ڪن.سائبر ڪرائم جي روڪٿام جي حوالي سان نوجوانن کي پاڪستان جي موجوده انٽرنيٽ قانونن کان به آگاهه ڪيو وڃي. ٻارن لاءِ آن لائن خطرن کي گھٽائڻ لاءِ والدين/سرپرستن لاءِ تيار ڪيل ڪجھ ھدايتون ھيٺ ڏجن ٿيون. هميشه پنهنجي ٻارن کي سيکاريو ته ڪيئن ممڪن آنلائن ۽ لاڳاپيل خطرن کان بچڻ لاءِ، مثال طور، انهن کي چئو ته ڪڏهن به اجنبي/مشتڪن سان آن لائن ڳالهه ٻولهه نه ڪن يا انهن جي ذاتي معلومات ڪنهن سان شيئر ڪن. اهڙن اجنبي ماڻهن کي توهان جي گروپ/پيج ۾ شامل ٿيڻ يا انهن جي پيروي ڪرڻ جي اجازت نه ڏيو. پنهنجي ٻارن کي ڪا به آن لائن گيمز کيڏڻ جي اجازت نه ڏيو، خاص ڪري رانديون جن ۾ تشدد واري تصويرن جا عنصر شامل هجن، ڇو ته اهڙيون رانديون ٻارن جي شخصيت ۽ صحت تي ناڪاري اثر پون ٿيون. جڏهن ٻار پرتشدد رانديون کيڏندا آهن، اهي اڪثر ڪري ٻين ٻارن تي عمل کي ورجائيندا آهن ۽ گفتگو ۾ پنهنجي جارحانه رويي جو اظهار پڻ ڪندا آهن. ان کان علاوه، استعمال ڪندڙ ممنوع مواد خاص طور تي بدنامي جي ڪيسن کي لاڳاپيل سوشل ميڊيا پليٽ فارم يا PTA کي رپورٽ ڪري سگھن ٿا ته جيئن عملي طور تي ان جي فوري طور تي هٽائڻ کي يقيني بڻائي سگهجي ته جيئن لاڳاپيل خطرن جي نوعيت کي گھٽائي سگهجي. بامعني رابطي ۽ گڏيل ڪوششن ذريعي، اسان پنهنجن ٻارن کي آن لائين خطرن کان بچائي سگهون ٿا ۽ انهن کي آن لائن وسيلن کي محفوظ ۽ مثبت طريقي سان استعمال ڪرڻ ۾ مدد ڪري سگهون ٿا.